Dragi moji pustolovi i ljubitelji neobičnih putovanja, dobrodošli u novu seriju dugoočekivanih putopisa iz Kine na Mr.M blogu. Maj mesec će biti posvećen jednoj od kolevki ljudske civilizacije i zemlji sa hiljadama godina pisane istorije – Kina. Na samom početku današnjeg putopisa želeo bih da se zahvalim Ministarstvu turizma Narodne Republike Kine – Visit China i vodećoj turskoj aviokompaniji Turkish Airlines na srdačnom pozivu i gostoprimstvu. Uz njihovu pomoć su nastali putopisi i modne priče koje ćete imati priliku čitati ovog maja i iskreno se nadam da ćete uživati.
Ako želite ste kojim slučajem propustili da pročitate prethodne putopise ili želite da se podsetite nekih zanimljivosti, iskoristite priliku da posetite naredne linkove:
- Pisma iz Kine: Istražite biser Dalekog istoka
- Pisma iz Kine: The Peninsula, prvi luksuzni hotel u Kini koji krasi dušu Pekinga
Danas ćemo zajedno istražiti znamenitost koja čini srce prestonice Kine i gde su se dešavali brojni istorijski događaju koji su promenili istoriju ove neobične daleke zemlje.
Trg Tiananmen ili Trg Tian’anmen je gradski trg u centru grada, nazvan po istoimenom Tjenanmenu („Kapiji nebeskog mira“) koja se nalazi na severu ovog trga i odvaja trg od Zabranjenog Grada. Na trgu se nalaze Spomenik narodnim herojima, Velika sala naroda, Nacionalni muzej Kine i Mauzolej Mao Zedunga. Mao Zedong je na trgu 1. oktobra 1949. proglasio osnivanje Narodne Republike Kine, gde se i dan danas tradicionalno obeležava godišnjica ovog događaja. Tjenanmen je najveći trg na svetu jer sa svojom površinom od preko 200 hiljada kvadratnih metara veći i od Crvenog trga u Moskvi.
Tjenanmen („Kapija nebeskog mira“) kapija u zidu Carskog grada, izgrađena je 1417. godine za vreme dinastije Ming. U 17. veku, borbe između pobunjeničkih snaga Li Zićenga i snaga dinastije Ćing predvođene Mandžuom izazvale su veliku štetu ili čak uništile kapiju. Trg Tjenanmen je projektovan i izgrađen 1651. godine, a uvećan je četiri puta sredinom 20. veka. Kapija istorijski poznata kao “Velika Ming kapija”, južna kapija Carskog grada nalazi se blizu centra trga. Za vreme dinastije Ćing je preimenovana u „Velika kapija Ćing“, a u vreme republikanaca u „Kapija Kine“. Za razliku od drugih kapija u Pekingu, kao što su Tjenanmen i Džengjang kapija, ovo je bila čisto ceremonijalna kapija, sa tri luka, ali bez bedema, sličnog stilu ceremonijalnim kapijama pronađenim u grobnicama Ming.
Ova kapija je imala poseban status kao „Kapija nacije“, što se vidi iz njenih uzastopnih naziva. Obično je ostao zatvoren, osim kada je prolazio car. Saobraćaj je preusmeren na bočne kapije na zapadnom i istočnom kraju trga. Zbog ovog skretanja u saobraćaju, na velikom ograđenom trgu južno od ove kapije razvijena je prometna pijaca, nazvana „Ulice šahovske mreže“.
Ikonična slika trga Tjenanmen iz pokreta Četvrti maj 1919 Godine 1860, tokom Drugog opijumskog rata, kada su britanske i francuske trupe okupirale Peking, postavili su logor blizu kapije i nakratko razmišljali o spaljivanju kapije i Zabranjenog grada. Na kraju su odlučili da poštede Zabranjeni grad i umesto toga zapale Staru letnju palatu. Car Ksianfeng je na kraju pristao da pusti trupe zapadnih sila u kasarne – i kasnije da osnuju diplomatske misije – u tom području, pa je odmah istočno od trga postojao kvart za poslanstvo. Kada su snage Alijanse osam nacija opkolile Peking tokom Bokserske pobune 1900. godine, teško su oštetile kancelarijske komplekse i spalile nekoliko ministarstava. Nakon što je Bokserska pobuna završena, ovo područje je postalo prostor za Alijansu osam nacija za okupljanje svojih vojnih snaga.
Tokom 1954. godine srušena je kapija Kine, što je omogućilo proširenje trga. U novembru 1958. godine počelo je veliko proširenje Trga Tjenanmen, koje je završeno nakon samo 11 meseci, u avgustu 1959. godine. Ovo je usledilo nakon vizije Mao Zedunga da trg učini najvećim i najspektakularnijim na svetu, sa namerom da primi preko 500.000 ljudi. U tom procesu je srušen veliki broj stambenih objekata i drugih objekata. Na njenoj južnoj ivici podignut je Spomenik narodnim herojima. Istovremeno, kao deo Deset velikih zgrada izgrađenih između 1958. i 1959. godine u znak sećanja na desetogodišnjicu Narodne Republike Kine, Velika dvorana naroda i Revolucionarni istorijski muzej (sada Nacionalni muzej Kine) podignute su na zapadnoj i istočnoj strani trga.
Tokom prve decenije Narodne Republike Kine, svaki Dan državnosti (1. oktobar) obeležavan je velikom vojnom paradom na Trgu Tjenanmen, u svesnom oponašanju godišnjih sovjetskih proslava boljševičke revolucije. Posle katastrofe Velikog skoka napred, KPK je odlučila da smanji troškove i da ima samo manje godišnje proslave Dana državnosti pored velike proslave sa vojnom paradom svakih 10 godina.
Međutim, haos Kulturne revolucije skoro je sprečio da se takav događaj održi na Dan državnosti, 1969. godine, koji se i dogodio (parade su održane i 1966. i 1970. godine). Deset godina kasnije, 1979., KPK se ponovo odlučila protiv velike proslave, koja je došla u vreme kada je Deng Sjaoping još uvek konsolidovao vlast, a Kina je pretrpela odboj u graničnom ratu sa Vijetnamom početkom godine.
Do 1984. godine, kada se situacija znatno poboljšala i stabilizovala, NRK je održala vojnu paradu prvi put od 1959. godine. Posle masakra na Trgu Tjenanmen sprečile su se bilo kakve takve aktivnosti u oktobru 1989. godine, ali su vojne parade održane 1999. i 2009. godine povodom 50. i 60. godišnjice osnivanja NR Kine. 8. maja 2015. godine održana je i vojna parada povodom proslave 70 godina od završetka Drugog svetskog rata.
Ko je Mao Zedong? Mao Zedong, poznat i kao predsednik Mao, bio je kineski komunistički revolucionar koji je bio osnivač Narodne Republike Kine (NR Kine), koju je predvodio kao predsednik Kineske komunističke Partije od uspostavljanja NR Kine 1949. godine do njegove smrti 1976. godine. Ideološki je marksista-lenjinista, njegove teorije, vojne strategije i politička politika zajednički su poznati kao maoizam.
Gospodin Zedong je 1. oktobra 1949. goidne proglasio uspostavljanje Narodne Republike Kine sa kapije nebeskog mira (Tjenanmen), a kasnije te nedelje izjavio je „Kineski narod je ustao“. Mao je otišao u Moskvu na duge razgovore u zimu 1949-50 godine. Mao je inicirao razgovore koji su se fokusirali na političku i ekonomsku revoluciju u Kini, spoljnu politiku, železnice, pomorske baze i sovjetsku ekonomsku i tehničku pomoć.
Sedamdesetih godina, tačnije 1971. godine na trgu su postavljeni veliki portreti Karla Marksa, Fridriha Engelsa, Vladimira Lenjina, Josifa Staljina, Sun Jat-sena i Mao Cedunga, koje je naslikao umetnik Ge Sjaoguang, koji je takođe odgovoran za kreiranje čuvenog Maoovog portreta koji se nalazi na Kapiji nebeskog mira. 1980. godine, sa degradacijom političke ideologije nakon Maove smrti, portreti su skinuti i od tada objavljeni samo na Praznik rada (1. maj) i Dan državnosti. Kasnije, 1988. godine, rukovodstvo KPK je odlučilo da prikaže samo portrete Suna i Maoa na državne praznike. Godinu dana nakon Maove smrti, izgrađen je mauzolej u blizini mesta nekadašnje Kineske kapije duž glavne ose trga sever-jug. U vezi sa ovim projektom, trg je dodatno uvećan da bi postao potpuno pravougaoni i mogao da primi 600.000 ljudi. Urbani kontekst trga je promenjen 1990-ih izgradnjom Velikog Narodnog pozorišta u njegovoj blizini i proširenjem Narodnog muzeja.
Tiananmen trg, korišćen kao mesto za masovna okupljanja od svog nastanka, njegova ravnost je u suprotnosti sa 38 metara visokim „Spomenikom narodnim herojima“ i „Mauzolejem Mao Zedunga“. Trg se nalazi između. dve drevne, masivne kapije: Tiananmen na severu i Zhengiangmen (poznatiji kao Kianmen) na jugu. Uz zapadnu stranu trga nalazi se Veliki dom naroda. Na istočnoj strani nalazi se Nacionalni muzej Kine (posvećen kineskoj istoriji pre 1919. godine). Postavljena 1989. godine, Liberti statua koja predstavlja zapadnu ikonu drži svoju baklju iznad trga. Avenija Čang’an, koja se koristi za parade, nalazi se između Tjen’anmena i trga. Drveće nižu istočnu i zapadnu ivicu trga, ali sam trg je otvoren, bez drveća ni klupa. Trg je osvetljen velikim stubovima za svetiljke koji su opremljeni video kamerama. Na trgu se mogu uvek pronaći uniformisani policajci i policajci u civilu.
Kada pronđete Kapiju Nebeskog Mira ulazite u carski kompleks palata koji se jednim imenom naziva Zabranjeni Grad. Okružen je brojnim raskošnim carskim vrtovima i hramovima, uključujući park Zhongshan, žrtveni hram carskih predaka, Beihai park i park Jingshan. Ovim kompleksom zvanično upravlja Muzej palate. Zabranjeni grad je izgrađen u periodu od 1406. do 1420. godine i bio je bivša kineska carska palata i zimska rezidencija cara Kine od dinastije Ming do kraja dinastije Ćing, između 1420. i 1924. godine. Grad je služio kao dom kineskih careva i njihovih domaćinstava i bio je ceremonijalni i politički centar kineske vlade više od 500 godina. Od 1925. godine, Zabranjeni grad je pod nadzorom Muzeja palate, čija je obimna zbirka umetničkih dela i artefakata izgrađena na osnovu carskih kolekcija dinastija Ming i Ćing. Zabranjeni grad je 1987. godine proglašen za svetsku baštinu.
Kompleks se sastoji od 980 zgrada, koji obuhvataju 9.999 soba i pokrivaju površinu od 720.000 kvadratnih metara. Palata predstavlja primer raskoši rezidencija kineskog cara i tradicionalne kineske dvorske arhitekture i uticala je na kulturni i arhitektonski razvoj u istočnoj Aziji i regionu. Zabranjeni Grad je uvršten na listu UNESCO-a kao najveća zbirka očuvanih drevnih drvenih konstrukcija na svetu. Od 2012. godine, Zabranjeni grad je u proseku posetio 14 miliona posetilaca godišnje, a po nekim zvaničnim podacima više od 19 miliona posetilaca u 2019. godini pre pandemije.
Tokom 2018. godine urađeno je jedno zanimljivo istraživanje i utvrđena je tržišna vrednost Zabranjenog grada gde je procenjen na 70 milijardi američkih dolara, što ga čini i najvrednijom palatom na svetu i najvrednijom nekretninom na svetu. Zabranjeni grad u Pekingu jedna je od najvećih i najočuvanijih drvenih građevina na svetu. Naveden je kao prva grupa nacionalnih ključnih kulturnih relikvija 1961. godine.
Zabranjeni grad je u boliku pravougaonika, okvirnih dimenzija 961 metara od severa ka jugu i 753 metara od istoka prema zapadu. Sastoji se od 980 sačuvanih zgrada sa 8.886 prostorija. Izgled Zabranjenog grada aktivirao je i zaštitio carski etički kodeks kao fizičku instalaciju. Dvorište je građeno u masivnim, luksuznim razmerama, ali ima izgled običnog četvorougaonog dvorišta. Uobičajeni mit kaže da postoji 9999 soba uključujući predsoblje, zasnovano na usmenoj tradiciji, i nije potkrijepljen dokazima istraživanja. Zabranjeni grad je dizajniran da bude centar drevnog grada Pekinga sa zidinama. Ograđen je u većem, ograđenom području zvanom Carski grad. Carski grad je, zauzvrat, ograđen Unutrašnjim gradom; južno od njega leži Spoljni grad.
U narednim putopisima upoznaćete neke od čuvenih znamenitosti poput Nebeski Hram, Zabranjeni Grad, Letnja Palata, Kineski Zid… Siguran sam da će ovo biti jedna od najzanimljivijih avantura koje ste do sada imali priliku da vidite na Mr.M blogu i da vas neće ostaviti ravnodušnim.
Dragi moji pustolovi, došli smo do kraja ovog trećeg specijalnog putopisa u seriji putopisa o dalekoj Kini gde smo imali prilike da uživamo u lepoti ove neobične zemlje u srcu istočne Azije. Današnji putopis ne bi bio moguć bez nesebične pomoći ministarstva turizma Narodne Republike Kine – Visit China, svetske avio kompanije Turkish Airlines i The Peninsula Beijing hotela u saradnji sa lokalnim partnerima koji su omogućili da osetim duh i lepotu drevne kineske kulture i tradicije. Naravno kao i uvek potrudio sam se da vam prenesem svoje utiske o ovom neobičnom iskustvu iz Kine uz Turkish Airlines.
Čovek je bogat u duši ako je uspeo da istraži svet i meni je drago da uvek uspem da pronađem partnere mojih projekata koji mi pomažu da otkrijem nove i neobične destinacije na jedan sasvim drugačiji način.
Čast mi je da imam priliku da sarađujem sa kompanijama koje čine sam vrh u industriji turizma i želeo bih još jednom da se zahvalim Turkish Airlines avio-kompaniji na ovoj neverovatnoj avanturi i što su mi omogućili da na jedan sasvim drugačiji način osetim lepote ove neobične dalekoistočne kulture.
Kako se vama dopala ova moja priča o Tjenanmen trgu i predstavljanje prestonice Pekinga koja krasi srce ove neobične zemlje u istočnoj Aziji? Da li ste imali priliku do sada da posetite Kinu?
Ako imate neko pitanje, komentar, sugestiju ili poruku za mene možete mi napisati dole u komentarima. Naravno, kao i uvek možete me kontaktirati putem maila ili društvenih mreža, sve adrese možete pronaći na stranici KONTAKT. Vidimo se na istom mestu za par dana, sa nekom novom pričom!
U narednim pričama iz Kine otkrićemo neke druge zanimljive znamenitosti koje biste trebali posetiti ako vas put navede u ovu prestonicu ove drevne daleke zemlje!
Blogerski pozdrav iz Pekinga,
Mr.M
Ovaj post je sponzorisan od strane turskog avio prevoznika Turkish Airlines, Ministarstva turizma Narodne Republike Kine i The Peninsula Beijing Hotela kao i drugih lokalnih partnera. Ovaj post predstavlja moju ličnu i iskrenu recenziju doživljaja destinacije.