Dragi moji pustolovi i ljubitelji neobičnih putovanja, dobrodošli u novu seriju putopisa na Mr.M blogu. Maj, kao i naredni meseci će biti posvećeni jednom neobičnom kontinentu – Južna Amerika, prikazaću vam zemlje koje sam imao prilike da posetim i uveren sam da ćete uživati i poželeti da svoj odmor provedete u nekoj od destinacija. Na samom početku današnjeg putopisa gde ću se potruditi da vam dočaram prestonicu Čilea – Santijago, želeo bih da se zahvalim Svetskoj turističkoj organizaciji (Svetska turistička organizacija Ujedinjenih nacija – UN Tourism), lokalnim ministarstvima turizma, nacionalnim turističkim organizacijama, kao i drugim partnerima koji su nesebično podržali moju avanturu u Južnoj Americi. Uz njihovu pomoć su nastali putopisi iz nekoliko zemalja, kao i brojne modne priče koje ćete imati priliku čitati tokom ovog serijala postova, a iskreno se nadam da ćete uživati u novoj avanturi.
Postovi iz Čilea su nastali uz nesebičnu pomoć Svetske turističke organizacije (UN Tourism), Ministarstva ekonomije, razvoja i turizma, Nacionalne Turističke Organizacije Čilea (Chile Travel) i Luciano K hotela.
Čile, formalni naziv Republika Čile je država u zapadnoj Južnoj Americi. To je najjužnija država na svetu i najbliža Antarktiku, protežući se duž uske trake zemlje između Anda i Tihog okeana. Čile je imao populaciju od 17,5 miliona prema poslednjem popisu i ima teritorijalnu površinu od 756.102 kvadratna kilometra. Ova zemlja se graniči sa Peruom na severu, Bolivijom na severoistoku, Argentinom na istoku i Drejkovim prolazom na jugu. Zemlja takođe kontroliše nekoliko pacifičkih ostrva, uključujući Huan Fernandez, Isla Salas i Gomez, Desventuradas i Uskršnje ostrvo i polaže pravo na oko 1.250.000 kvadratnih kilometara Antarktika kao Čileansku antarktičku teritoriju. Glavni i najveći grad Čilea je Santijago (Santiago), a nacionalni jezik je španski.
Španija je osvojila i kolonizovala region sredinom 16. veka, zamenjujući vladavinu Inka, međutim nisu uspeli da osvoje autonomni plemenski narod Mapuče koji je naseljavao ono što je sada južno-centralni Čile. Čile se pojavio kao relativno stabilna autoritarna republika 1830-ih nakon njihove deklaracije o nezavisnosti od Španije 1818. godine. Tokom 19. veka, Čile je doživeo značajan ekonomski i teritorijalni rast, okončavši otpor Mapučea 1880-ih i dobivši svoju sadašnju severnu teritoriju u Pacifičkom ratu, pobedom nad Peruom i Bolivijom. U 20. veku, sve do 1970-ih, Čile je prošao kroz proces demokratizacije i doživeo je brz rast stanovništva i urbanizaciju, dok se sve više oslanjao na izvoz iz rudarstva bakra kako bi podržao svoju ekonomiju.
Tokom 1960-ih i 1970-ih, zemlju je obeležila teška levo-desničarska politička polarizacija i previranja, koja su kulminirala čileanskim državnim udarom 1973. godine kojim je svrgnuta demokratski izabrana levičarska vlada Salvadora Aljendea. Nakon toga je usledila 16-godišnja desničarska vojna diktatura pod Augustom Pinočeom, u kojoj je čileanski Ustav iz 1980. godine donet uz konsultacije Ortuzar komisije, kao i nekoliko političkih i ekonomskih reformi, što je rezultiralo sa više od 3.000 smrtnih slučajeva ili nestanaka. Režim je okončan 1990. godine, nakon referenduma 1988. godine, a nasledila ga je koalicija levog centra, koja je vladala do 2010. godine.
Čile ima visoke prihode i jedna je od ekonomski i društveno najstabilnijih zemalja u Južnoj Americi. Čile takođe dobro postiže rezultate u regionu u pogledu održivosti države i demokratskog razvoja. Čile je jedan od osnivača Ujedinjenih nacija, Zajednice latinoameričkih i karipskih država (CELAC) i Pacifičkog saveza, a pridružio se OECD-u 2010. godine.
Kako je Čile dobio svoje ime? Postoje razne teorije o poreklu reči Čile. Prema španskom hroničaru iz 17. veka, Dijegu de Rosalesu, Inke su dolinu Akonkagve nazvali Čili, iskrivivši ime plemenskog poglavice Pikunčea po imenu Tili, koji je vladao tim područjem u vreme inkovskog osvajanja u 15. veku. Dok druga teorija ukazuje na sličnost doline Akonkagve sa dolinom Kasma u Peruu, gde se nalazio grad i dolina po imenu Čili.
Neki drugi teoretičari tvrde da Čile možda potiče od reči američkih starosedelaca koja znači ili „krajevi zemlje“ ili „morski galebovi“ od reči mapuče chilli, koje mogu značiti „gde se zemlja završava“ ili od kečua chiri „hladno“] ili tchili što znači ili „sneg“ ili „najdublja tačka Zemlje“. Još jedno poreklo koje se pripisuje čiliju je onomatopejsko čile-čile – mapuče imitacija cvrkuta ptice lokalno poznate kao trile.
Španski konkvistadori su čuli za ovo ime od Inka, a nekoliko preživelih sa prve španske ekspedicije Dijega de Almagra na jug iz Perua nazivali su sebe „ljudima iz Čilija“. Na kraju, Almagru se pripisuje univerzalizacija imena Čile, nakon što je tako nazvao dolinu Mapočo. Stariji pravopis Reč „čili“ se koristila u engleskom jeziku do početka 20. veka pre nego što je prešla na „čile“.
Santijago (Santiago), takođe poznat kao Santijago de Čile je glavni i najveći grad Čilea i jedan od najvećih gradova u Americi. Nalazi se u centralnoj dolini zemlje i centar je metropolitanskog regiona Santijago, koji ima sedam miliona stanovnika, što predstavlja 40% ukupnog stanovništva Čilea. Veći deo grada nalazi se između 500–650 m nadmorske visine.
Osnovan 1541. godine od strane španskog konkvistadora Pedra de Valdivije, Santiago je služio kao glavni grad Čilea od kolonijalnih vremena. Grad ima centar grada koji karakteriše neoklasična arhitektura 19. veka i krivudave sporedne ulice sa mešavinom art dekoa, neogotike i drugih stilova. Gradski pejzaž Santijaga definiše nekoliko samostalnih brda i brza reka Mapočo, koja je oivičena parkovima kao što su Park Bisentenario, Park Forestal i Park de la Familija. Andi su vidljivi iz većine delova grada i doprinose problemu smoga, posebno tokom zime zbog nedostatka kiše. Periferija grada je okružena vinogradima, a Santijago je udaljen sat vremena vožnje i od planina i od Tihog okeana.
Santijago je politički i finansijski centar Čilea i domaćin je regionalnih sedišta mnogih multinacionalnih korporacija i organizacija. Izvršna i sudska vlast čileanske vlade nalaze se u Santijagu, dok se Kongres uglavnom sastaje u obližnjem Valparaisu.
Kako je ovaj grad dobio svoje ime? Ime Santijago je izabrao španski osvajač Pedro de Valdivija kada je osnovao grad 1541. godine kao „Santiago del Nuevo Extremo“, kao referencu na njegov rodni region Ekstremadura i kao počast Jakovu Velikom, zaštitniku Španije. Ime sveca se pojavljuje u različitim oblicima na španskom, kao što su Dijego, Haime, Jakobo ili Santijago, pri čemu je ovo drugo izvedeno iz galicijske evolucije vulgarnog latinskog Sanctu Iacobu.[6] Navodno, nije postojalo autohtono ime za područje gde se Santijago nalazi, ali jezik Mapuče koristi prilagođeno ime Santiaw.
U Čileu nekoliko entiteta deli ime Santijago, što često može dovesti do zabune. Komuna Santijago, takođe poznata kao Santijago Centar, je administrativna jedinica koja obuhvata područje koje je grad zauzimao tokom kolonijalnog doba. Njime upravlja opština Santijago, a na čelu je gradonačelnik. Ova komuna je deo provincije Santijago, na čijem je čelu pokrajinski delegat koga imenuje predsednik Republike, a takođe je deo i metropolitanskog regiona Santijago, kojim upravlja narodno izabrani guverner.
Kada se termin Santijago koristi bez daljih pojašnjenja, obično se odnosi na Gran Santiago (Veliki Santijago), metropolitansko područje koje karakteriše kontinuirani urbani razvoj. Ovo područje obuhvata komunu Santijago i preko 40 drugih komuna, obuhvatajući veći deo provincije Santijago i delove susednih provincija. Definicija metropolitanskog područja se vremenom menjala kako se grad širio, obuhvatajući manje gradove i ruralna područja. Stanovnici grada i regiona nazivaju se santjaginos (termin za muškarce) i santjaginas (termin za žene).
Ono što je zanimljivo je činjenica da samo nekoliko istorijskih građevina iz španskog kolonijalnog perioda je ostalo u gradu, jer kao i ostatak zemlje Santijago redovno pogađaju zemljotresi. Sačuvane građevine uključuju Casa Kolorada (iz 1769. godine), crkvu San Franciska (iz 1586. godine) i Posada del Korehidor (iz 1750. godine).
Katedrala na centralnom trgu (Plaza de Armas) je znamenitost koja se rangira kao Palasio de La Moneda, Predsednička palata. Originalni verski objekat je izgrađen između 1784. i 1805. godine, a arhitekta Hoakin Toeska je bio zadužen za njenu izgradnju. Druge zgrade koje okružuju Plazu de Armas su zgrada Centralne pošte, koja je završena 1882. godine i Palasio de la Real Audijensija de Santijago, izgrađena između 1804. i 1807. godine. U njoj se nalazi Čileanski nacionalni istorijski muzej sa 12.000 izloženih predmeta. Na jugoistočnom uglu trga nalazi se zelena zgrada od livenog gvožđa „Komercijal Edvards“, koja je izgrađena 1893. godine. Istočno od nje je kolonijalna zgrada „Kasa Kolorada“ (1769), u kojoj se nalazi Muzej Santijaga. U blizini se nalazi Opštinsko pozorište Santijaga, koje je 1857. godine izgradio francuski arhitekta Brune od Edvarda Bejnsa. Teško je oštećeno u zemljotresu 1906. godine. Nedaleko od pozorišta nalaze se vila Suberkazo i Nacionalna biblioteka, jedna od najvećih biblioteka Južne Amerike.
Bivša zgrada Nacionalnog kongresa, Palata pravde i Kraljevska carinska palata (Palacio de la Real Aduana de Santiago) nalaze se blizu jedna drugoj. U ovoj drugoj se nalazi Muzej pretkolumbovske umetnosti. Požar je uništio zgradu Kongresa 1895. godine, koja je potom obnovljena u neoklasičnom stilu i ponovo otvorena 1901. godine. Kongres je svrgnut pod vojnom diktaturom (1973–89) Augusta Pinočea, a nakon toga diktatura je ponovo konstituisana 11. marta 1990. godine u Valparaisu.
Zgrada Palate pravde (Palacio de Tribunales) nalazi se na južnoj strani Trga Mont. Projektovao ju je arhitekta Emilio Dojere, a izgrađena je između 1907. i 1926. godine. U zgradi se nalazi Vrhovni sud Čilea. Veće od 21 sudije je najviša sudska vlast u Čileu. Zgrada je takođe sedište Apelacionog suda Santijaga.
Ulica Bandera vodi ka zgradi Santijaške berze (Bolsa de Comercio), završenoj 1917. godine, Klubu de la Union (otvorenom 1925. godine), Univerzitetu de Čile (1872) i ka najstarijoj crkvenoj kući u gradu, crkvi San Francisko (izgrađenoj između 1586. i 1628. godine), sa svojom statuom Marije Virhen del Sokoro („Gospe od pomoći“), koju je u Čile doneo Pedro de Valdivija. Severno od Plaza de Armas („Trg oružja“, gde se okupljala kolonijalna milicija) nalaze se Paseo Puente, crkva Santo Domingo (1771) i Centralna pijaca (Mercado Central), ukrasna gvozdena zgrada. Takođe u centru Santijaga nalazi se Tore Entel, televizijski toranj visok 127,4 metra sa vidikovcem, završen 1974. godine; toranj služi kao komunikacioni centar za komunikacionu kompaniju ENTEL Chile.
Centar Kostanera je završen 2009. godine i obuhvata stambene, tržne i zabavne objekte. Projekat, ukupne površine 600.000 kvadratnih metara, obuhvata Gran Tore Santijago (najvišu zgradu u Južnoj Americi) visoku 300 metara i druge komercijalne zgrade. Četiri poslovne kule povezane su autoputem i metroom.
Unutar metropolitanskog područja Santijaga, postoji 174 lokaliteta kulturne baštine pod nadzorom Nacionalnog saveta za spomenike, među kojima su arheološki, arhitektonski i istorijski spomenici, naselja i tipična područja. Od njih, 93 se nalaze u opštini Santijago, koja se smatra istorijskim centrom grada. Iako nijedan spomenik Santijagi nije proglašen za svetsku baštinu od strane UNESKO-a, tri su već predložena od strane čileanske vlade: inkansko svetilište El Plomo, crkva i manastir San Franciska i palata La Moneda.
U centru Santijaga nalazi se nekoliko zgrada izgrađenih tokom španske dominacije i koje uglavnom odgovaraju, poput Metropolitanske katedrale i pomenute crkve San Franciska, katoličkim crkvama. Zgrade iz tog perioda su one koje se nalaze sa strane Plaza de Armas, kao što su sedište Kraljevske audijencije, pošta ili Kasa Kolorada.
Tokom devetnaestog veka i sticanja nezavisnosti, u glavnom gradu mlade republike počela su da se grade nova arhitektonska dela. Aristokratija je gradila male palate za stambenu upotrebu, uglavnom oko naselja Republika i sačuvane su do danas. Ovim strukturama, koje su usvojile umetničke trendove iz Evrope, pridružuju se i Konjički klub Santijaga, sedišta Univerziteta u Čileu i Katoličkog univerziteta, Centralna stanica i stanica Mapočo, Merkado Central, Nacionalna biblioteka, Muzej likovnih umetnosti i četvrt Pariz-Londres, između ostalog.
Različite zelene površine u gradu sadrže unutar i oko raznih lokaliteta kulturnog nasleđa. Među najvažnijima su utvrđenja brda Santa Lucija, svetilište Device Marije na vrhu brda San Kristobal, raskošna kripta Opšteg groblja, Park Forestal, park O’Higins i park Kinta Normal.
Šta biste trebali posetiti kada se nađete u Santijagu, prestonici Čilea? Ako ste veliki zaljubljenik arhitekture možete uživati u lepoti fasada zgrada iz kolonijalnog perioda i takođe u modernoj arhitekturi. Pored toga u Santijagu postoji nekoliko brda sa kojih možete uživati u božanstvenim vidikovcima sa kojih ćete videti prestonicu Čilea u jednom sasvim drugom svetlu.
Brdo San Kristobal (na španskom: Cerro San Cristóbal) – Ovo brdo od 860 metara u centru Santijaga ima zoološki vrt i muzej vina sa zanimljivom vožnjom gondolom do vrha, gde možete videti statuu Device Marije koja gleda na grad.
Brdo Santa Lusija (na španskom: Cerro Santa Lucía), takođe poznato na Mapuče jeziku kao brdo Uelen, je malo brdo u centru Santijaga. Nalazi se između Alameda del Libertador Bernardo O’Higins na jugu, ulice Santa Lusija na zapadu i Viktorija Suberkazo na istoku. Brdo ima nadmorsku visinu od 629 m i visinu od 69 m iznad okolnog područja. Brdo je ostatak vulkana starog 15 miliona godina. Brdo obuhvata park površine 65.300 kvadratnih metara ukrašen ukrašenim fasadama, stepenicama i fontanama. Na najvišoj tački nalazi se vidikovac popularan među turistima koji posećuju grad i mesto sastanka lokalnog stanovništva posebno za prvi ljubavni sastanak.
Prvobitno su ga stanovnici pre kolonizacije zvali Uelito o heutrekan. Međutim, sadašnje ime potiče od dana kada je Pedro de Valdivija osvojio brdo, 13. decembra 1540. godine. Tog dana slavi se „Santa Lusija“. Prvo su ga misionari koristili kao mesto bogosluženja ili molitve u godinama epidemije boginja 1541. godine. Posle, 1816. godine, Manuel Olager Feliu, brigadir Kraljevskih inženjera, projektovao je i izgradio dva utvrđenja ili zamka na brdu Santa Lusija, jedan severno, a drugi južno od brda. Utvrđenja su izgrađena od kamena i kreča i mogla su da prime osam ili dvanaest topova svaka od njih. Pored toga, Olager Feliu je nacrtao i izgradio pomoćnu zgradu za skladište municije i smeštaj garnizona.
Na jednoj strani brda, tvrđava Idalgo je završena 1820. godine kao odbrambena tačka. S druge strane, teren na padini brda korišćen je kao „groblje za disidente“, ljude koji nisu sledili tadašnju zvaničnu rimokatoličku veru ili su smatrani nedostojnim sahrane na svetom mestu. Međutim, posmrtni ostaci sahranjeni na padini brda na ovaj način na kraju su prebačeni u osamljeni deo Opšteg groblja, pre nego što je pomenuto groblje, zauzvrat, otvoreno za sve sahrane bez obzira na veroispovest ili društveni status.
Godine 1849. Džejms Melvil Gilis je predvodio američku pomorsku astronomsku ekspediciju u Čile kako bi preciznije izmerio solarnu paralaksu. Opservatorija je postavljena na brdu Santa Lusija kojom je upravljao Gilis. Kada je ekspedicija završena u septembru 1852. godine, opservatorija i prateća oprema prodati su čileanskoj vladi i činili su jezgro prve Nacionalne astronomske opservatorije.
Godine 1872. Benhamin Vikunja Makena je odlučio da sprovede dramatičnu promenu u urbanoj atmosferi grada Santijaga, među svojim brojnim radovima usmerenim na poboljšanje grada, i tako je pokrenuo opsežnu rekonstrukciju brda. Radovi iz 1872. godine sastojali su se od puta koji je prelazio brdo, a na vrhu je vodio do kapele koju je on takođe tamo sagradio, osvetljene tada novim gasom. Ostatak brda sadrži park sa fontanama i vidikovcima. Samo brdo se zaliva sofisticiranim sistemom za navodnjavanje. Sada kultna žuto-bela fasada je takođe proizvod Vikunje Makenene rekonstrukcije. Vikunji Makeni su u realizaciji njegovih projekata pomogli arhitekta Manuel Aldunate, konstruktor Enrike Henes i kamenorezac Andres Staimbuk.
Pre nekoliko godina, brdo Santa Lusija je dobilo poboljšanje u svom sistemu osvetljenja i zaštite. Takođe, tvrđava Idalgo je restaurirana i ponovo otvorena za javnost. Tradicionalno, topovski hitac se ispaljuje tačno u podne.
Čileanski nacionalni muzej likovnih umetnosti (na španskom: Museo Nacional de Bellas Artes ili MNBA) jedan je od glavnih centara za čileansku umetnost i širu južnoameričku umetnost. Osnovan 1880. godine, što ga ujedno čini najstarijim u Južnoj Americi, organizacijom upravlja Umetnička unija (Unión Artística).
Sadašnja zgrada, Palata likovnih umetnosti (el Palacio de Bellas Artes), datira iz 1910. godine i obeležava prvu stogodišnjicu nezavisnosti Čilea. Projektovao ju je čileanski arhitekta Emil Žekije u potpuno razvijenom stilu boz-ar i nalazi se u Parku Forestalu u Santijagu. Iza njega se nalazi Muzej savremene umetnosti (Museo de Arte Contemporáneo) Univerziteta u Čileu, u kome se nalazi i stara Škola likovnih umetnosti (Escuela de Bellas Artes).
Palata lepih umetnosti, trenutni dom muzeja, izgrađena je u neoklasičnom stilu Drugog carstva i stilu baroknog preporoda, snažno pojačana detaljima secesije i detaljima metalne strukturne arhitekture. Centralni ulaz je kroz gigantski uvećanu verziju Borominijevog prozora sa lažnom perspektivom iz Palace Barberini, koji obuhvata vrata sa frontonom u potpunosti okružena staklom, što je karakteristično za stil boz-ar. Kroz prelomljeni fronton, kvadratna kupola se uzdiže do vrha. Unutrašnji raspored i fasada su oblikovani po uzoru na Malu palatu u Parizu. Staklena kupola koja kruniše centralnu dvoranu projektovana je i proizvedena u Belgiji, a u Čile je doneta 1907. godine. Približna težina oklopa muzeja je 115.000 kg, a stakla kupole 2.400 kg.
Arhitektonski, tlocrt muzeja je onaj sa centralnom osom označenom ulazom i velikom dvoranom sa stepeništem do drugog sprata. U velikoj dvorani, iznad balkona sa drugog sprata, nalazi se rezbarija u visokom reljefu koja prikazuje dva anđela koji drže štit. Nalaze se u polusvodu iznad glava dve karijatide koje se uzdižu sa balkona, a koje je izrezbario Antonio Koli i Pi.
Santijago, glavni grad Čilea je velika metropola sa raznovrsnim izborom tržnih centara. Ako imate slobodnog vremena i želite da osetite čari modernog Santijaga i uživate u luksuznom iskustvu neverovatne kupovine, toplo vam preporučujem da posetite Park Arauko. Ovaj luksuzni tržni centar je poznat po svojoj visokokvalitetnoj modi i finim restoranima. Tržni centar sadrži preko 350 prodavnica, uključujući dizajnerske brendove kao što su Luj Viton, Guči i Prada.
A za prave gurmane i hedoniste, postoji odličan izbor gurmanskih restorana i kafića. Park Arauko takođe ima bioskop i pozorište i često je domaćin živih muzičkih i kulturnih događaja tokom cele godine, što ga čini popularnom destinacijom za kupovinu i zabavu.
U narednom postu obradovaću vas recenzijom čuvenog Luciano K hotela koji se nalazi u boemskom srcu Santijaga, tako da ćemo nastaviti naše istraživanje prestonice Čilea – Santijaga.
Dragi moji pustolovi, došli smo do kraja ovog prvog specijalnog putopisa iz Čilea gde smo uživali u lepotama Santijaga u seriji putopisa Čilea gde smo imali prilike da uživamo u lepoti ove neobične zemlje u Južnoj Americi. Današnji putopis ne bi bio moguć bez nesebične pomoći Svetske turističke organizacije (UN Tourism), Ministarstva ekonomije, razvoja i turizma, Nacionalne Turističke Organizacije Čilea (Chile Travel) i Luciano K hotela u saradnji sa lokalnim partnerima koji su omogućili da osetim duh i lepotu lokalne kulture i lepote svakodnevnog života u Santijagu. Naravno kao i uvek potrudio sam se da vam prenesem svoje utiske o ovom neobičnom iskustvu iz Čilea.
Čovek je bogat u duši ako je uspeo da istraži svet i meni je drago da uvek uspem da pronađem partnere mojih projekata koji mi pomažu da otkrijem nove i neobične destinacije na jedan sasvim drugačiji način.
Čast mi je da imam priliku da sarađujem sa brojim kompanijama i privrednicima u sektoru turizma i želeo bih još jednom da se zahvalim Svetskoj turističkoj organizaciji (UN Tourism), Ministarstvu ekonomije, razvoja i turizma, Nacionalnoj Turističkoj Organizaciji Čilea (Chile Travel) i Luciano K hotelu na ovoj neverovatnoj avanturi i što su mi omogućili da na jedan sasvim drugačiji način osetim lepote ove neobične čileanske kulture i osetim lepote svakodnevnog života u Santijagu.
Kako se vama dopala ova moja priča o Santijagu i predstavljanje ovog živahnog grada ispod Anda? Da li ste imali priliku do sada da posetite Santijago i prelepi Čile?
Ako imate neko pitanje, komentar, sugestiju ili poruku za mene možete mi napisati dole u komentarima. Naravno, kao i uvek možete me kontaktirati putem maila ili društvenih mreža, sve adrese možete pronaći na stranici KONTAKT. Vidimo se na istom mestu za par dana, sa nekom novom pričom!
Blogerski pozdrav iz Santijaga,
Mr.M
Ovaj post je sponzorisan od strane Svetske turističke organizacije (UN Tourism), Ministarstva ekonomije, razvoja i turizma, Nacionalne Turističke Organizacije Čilea (Chile Travel) i Luciano K hotela kao i drugih lokalnih partnera. Ovaj post predstavlja moju ličnu i iskrenu recenziju doživljaja destinacije.
